Hệ thống thông quan tự động VNACCS/VCIS vừa mới chính thức khai trương vào đầu tháng 6-2014 tại 3 cửa khẩu cảng biển TPHCM.Trong tháng 6, ngành hải quan dự kiến toàn bộ 34 cục hải quan địa phương trên toàn quốc sẽ chính thức chuyển sang sử dụng hệ thống VNACCS/VCIS.

Cán bộ hải quan Bình Dương hướng dẫn doanh nghiệp thực hiện tờ khai hải quan điện tử Ảnh: Hải quan Bình Dương

Tuy nhiên, theo một số doanh nghiệp có kinh doanh xuất nhập khẩu thì dù hệ thống này được giới thiệu là có thể thông quan trong vòng 3-5 giây nhưng trên thực tế không phải lô hàng nào cũng có thể thông quan theo tốc độ đó. Hiện vẫn có một số lỗi xảy ra khi thông quan do hạ tầng kỹ thuật chưa hoàn thiện (đường truyền Internet), tờ khai điện tử có một số thay đổi so với trước…

Một doanh nghiệp kinh doanh vận tải tàu biển chuyên đi mở tờ khai cho các lô hàng xuất nhập khẩu nhận xét, đường truyền Internet để truyền dữ liệu (tờ khai điện tử) tới hải quan hay bị nghẽn nên các doanh nghiệp khó có thể hoàn tất thủ tục thông quan trong ngày.

Theo một số doanh nghiệp trong ngành máy tính, điện tử, ôtô xe máy… thì trong một số tình huống do tờ khai điện tử không đáp ứng yêu cầu khai báo hàng hoá của doanh nghiệp nên các chi cục hải quan phải cho phép khai thủ công.

Các doanh nghiệp có quá nhiều tờ khai hoặc phải khai nhiều chủng loại hàng hoá trên một tờ khai thường bị chậm trễ khi chuyển sang thông quan tự động. Doanh nghiệp vẫn còn lúng túng trong thời gia làm quen với hệ thống thông quan mới này.

Trong ngày khai trương hệ thống VNACCS/VCIS tại TPHCM, một số đơn vị cung cấp phần mềm khai hải quan điện tử đã trực tiếp hỗ trợ cho doanh nghiệp trong việc thực hiện tờ khai VNACCS.

Theo một doanh nghiệp chuyên nhập khẩu xe hơi tại TPHCM, nếu trước đây, doanh nghiệp có thể khai đến 4.000-5000 dòng hàng (linh kiện xe hơi) trên một tờ khai; nay tờ khai điện tử chỉ cho phép khai 50 dòng hàng. Do đó, doanh nghiệp phải mở thêm nhiều tờ khai để khai đủ số lượng hàng hoá nhập khẩu và phải mất nhiều thời gian để tải và in tờ khai tại hải quan cửa khẩu.

Đối với những lô hàng đơn giản, bộ tờ khai điện tử chỉ mất khoảng vài phút là có thể thông quan. Nhưng khi rơi vào những ngày hàng hoá xuất nhập khẩu nhiều, tờ khai điện tử lại bị nghẽn mạng, sẽ mất nhiều thời gian chuyển dữ liệu từ doanh nghiệp đến hải quan.

Hiệp hội các nhà sản xuất xe hơi (VAMA) cũng xác nhận một số thành viên VAMA đã gặp trở ngại khi thông quan tự động. Các doanh nghiệp này đã mất nhiều thời gian cho việc gửi tờ khai VNACCS, phải chờ cán bộ hải quan tải dữ liệu từ máy chủ của Tổng cục Hải quan và in tờ khai này tại cửa khẩu.

Theo Cục Hải quan TP.HCM, doanh nghiệp cần chú ý đến việc sửa chữa tờ khai hải quan vì tuy được phép sửa chữa nhiều lần, nhưng khi tờ khai đã sửa chữa đó thì sẽ không được hệ thống phân luồng xanh, mà phải chuyển qua phân luồng vàng (kiểm tra chi tiết hồ sơ) hoặc đỏ (kiểm tra thực tế hàng hoá).

Công văn 4110/TCHQ-GSQL (ban hành 18-4-2014) của Tổng cục Hải quan có hướng dẫn, trong quá trình triển khai hệ thống VNACCS/VCIS phát sinh trường hợp phải khai báo thủ công. Sẽ có các trường hợp sau có thể chuyển qua khai hải quan thủ công như: Loại hình khai hải quan không thuộc phạm vi điều chỉnh của Thông tư số 22/2014/TT-BTC ngày 14/02/2014 của Bộ Tài chính. Hoặc hệ thống xử lý dữ liệu hải quan điện tử gặp sự cố và các trường hợp có hướng dẫn của Tổng cục Hải quan phải chuyển sang khai thủ công khi triển khai hệ thống VNACCS/VCIS. 

Nguồn: Thời báo Kinh tế Sài Gòn online - thesaigontimes.vn